گردشگری اولویت اول دستگاههای مسئول باشد
بسم الله الرحمن الرحیم
«یکی از چیزهایی که در این استان مورد توجه است و جا دارد که بیشتر مورد توجه قرار بگیرد، مسئلهی گردشگری است. اینجا به خاطر وجود حرم مطهر حضرت احمدبنموسی (علیه و علی ابیه و اخیه السّلام) جنبهی مضاعف گردشگری دارد. اینجا مزار است، زیارتگاه است. جاذبههای گردشگری در اینجا خیلی زیاد است. من تصورم این است که اگر مسئولین کشور و مسئولین استان بتوانند از همین مسئلهی گردشگری به شکل درست، با تبلیغات صحیح و با جهتگیرىِ صحیح استفاده کنند، درآمد آن، استان را از همهی معونههای دیگر بینیاز میکند. مسئلهی گردشگری خیلی مهم است.» رهبر معظم انقلاب ۱۸ اردیبهشت ۱۳۸۷
۱- علیرغم آنکه در آستانه شانزدهمین سال فرمایش رهبر معظم انقلاب در خصوص جایگاه ویژه گردشگری در استان فارس قرار داریم، کماکان بیسر و سامانی در این حوزه روزافزون است. در نوروز ۱۴۰۳ استان فارس رکورددار سفرهای نوروزی در کشور بوده است. اماکن گردشگری شیراز در میان اماکن و بناهای تاریخی کشور بیشترین بازدید کننده را به خود جذب کردند؛ اما در واقعیت متاسفانه گردشگری از جانب مسئولان استان به دستور کار اصلی بدل نشده و از این فرصت برای پیشرفت استان استفاده نمیشود.
۲- مجموعههای حاکمیتی متعددی در شیراز متولی اداره جاذبههای گردشگری هستند؛ ازجمله میراث فرهنگی، شهرداری، سازمان اوقاف و امور خیریه، دانشگاه شیراز و حتی ارتش! مسأله گردشگری به خصوص در سومین حرم اهل بیت در کشور که گردشگری مذهبی، گردشگری تاریخی و ادبی و حتی گردشگری سلامت در آن تلاقی و همپوشانی جدی دارند و روابط پیچیدهی حول آن وجود دارد، نیازمند برنامهریزی تخصصی است.به واسطه آنکه متولی بسیاری از اماکن گردشگری شیراز دستگاههای غیر تخصصی هستند، جهتگیری واحدی وجود ندارد و هر کدام به صورت سلیقهای اماکن خود را مدیریت میکنند. برنامهریزی ها نیز کاملا اقتضایی و صرفا متمرکز در تمهید میزبانی است.
۳- ظاهراً خوشاقبال هستیم که آبِ رکنی و این بادِ خوش نسیم و میراثی که از گذشتگان به ارث بردهایم دست به دست هم داده اند تا شیراز مقصد گردشگران باشد. اما هدفگذاریهای یکپارچهای برای ارتقای وضعیت گردشگری، حفظ و بهرهبرداری از اماکن و بناهای تاریخی، و تکمیل زنجیره ارزش وجود ندارد. برنامههای حفظ گردشگر و افزایش مدت سفر، مسیرهای روشن گردشگری، جهتگیری صحیح در اثر گذاری فرهنگی و تبیین و ترویج فرهنگ گردشگری و … وجود ندارد.
۴-سال گذشته به دلیل هنجار شکنی، نارنجستان قوام به تعطیلی کشانده شد. امسال نیز شاهد حرمت شکنی در مسجد نصیرالملک بودیم. هویت شیراز و البته اماکن مذهبی، تاریخی و فرهنگی آن مانند همهجای دنیا، باید مورد احترام قرار بگیرد. اما آنچه که آزاردهنده است، ناتوانی در حل مشکلات ساده است. ما هنوز شیوهنامههای بازدید و ارائه خدمات روشنی نداریم که در سطح استان فراگیری داشته باشد و به عنوان ابزار تنظیمگری محل رجوع تمام ذینفعان باشد. در همه جای دنیا در شرق و غرب عالم، محل های مذهبی معیارها و شیوههای متعارفی برای بازدید دارد و همه بازدیدکنندگان پذیرفته اند که پوشش و رفتار متعارف را رعایت کنند و قداست و هویت مکان برای بازدید کنندگان پذیرفته شده است.
۵- اگر موضوع گردشگری در شیراز تبدیل به مسألهای میشود که ایجاد دوقطبی میکند؛ طبیعتا اشکال در مدیرانی است که نتوانستهاند با جهتگیری صحیح و استفاده از ابزارهای متداول، شأن سومین حرم اهل بیت را حفظ کنند و به نظر میرسد ارائه آمارهای بحث برانگیز از نحوه و چگونگی مدیریت اجتماعی و فرهنگی توسط برخی دستگاههای مسئول و فاصله معنادار این آمارها با واقعیت کف جامعه، شیراز را با چالش جدی مواجه کرده است؛ و الا هنر مردم شیراز طی قرنها، رواداری در عین پایبندی به اعتقاداتشان بوده است.
۶ – وقتی گردشگری را به صورت فعال در دستور کار قرار ندهیم یا با نگاهی حداقلی آن را در حاشیه قلمداد کنیم و صرفا در مواقع اضطرار بخواهیم با معلول مواجهه کنیم، دوقطبی بیاثری ایجاد خواهد شد که علاوه بر آن که توان حفظ ارزشهای ایرانی اسلامی را ندارد؛ موجب خستگی اجتماعی خواهد شد. دستگاههایی چون فرهنگ و ارشاد اسلامی و میراث فرهنگی و گردشگری نیز از پرداختن به ابعاد فرهنگی گردشگری و تبیین بایدها و نبایدهای آن در شورای فرهنگ عمومی استان امتناع میکنند. بنده پیش از این از دبیر محترم شورای فرهنگ عمومی استان به طور رسمی درخواست کردم که موضوع هویت بافت تاریخی شیراز به عنوان یکی از مهمترین ظرفیتهای گردشگری استان که حرمهای مطهر نیز نگین آن هستند در دستور جلسه شورای فرهنگ عمومی قرار گیرد اما متأسفانه اولویت دانسته نشد. ما اگر همچنان خود را به تغافل بزنیم و با جهت گیری صحیح به سراغ مسأله گردشگری نرویم و نتوانیم از برجستگیهای هویت تاریخی و میراث فرهنگی مان به درستی استفاده کنیم متأسفانه شاهد تکرار اتفاقاتی که خوشایند نیستند خواهیم بود. مدیریت گردشگری تفننی و نمایشی نیست و برنامه ریزی دقیق می خواهد.
۷- باعث تأسف است که در شرایطی که برای موضوعات مهم آب و راه و انرژی به درستی شوراهای راهبردی در سطوح عالی استان و با حضور مقامات بلند پایه استان وجود دارد؛ اما برای گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی استان چنین شورایی در سطح شوراهای مذکور وجود ندارد تا جهتگیری صحیح مدنظر رهبری را دنبال کنند و این در حالی است که ما گردشگری را یک مقوله فرهنگی میدانیم و فارس را مهد فرهنگ کشور ولی در عمل گامی در این راستا بر نمیداریم!
۸- بنده به سهم خودم، طی ۴ سال گذشته از هر فرصتی در سطوح کلان ملی و استانی برای یادآوری این فرمایشات رهبر انقلاب برای ترغیب متولیان به منظور جهتگیری درست بهره بردهام، لیکن متاسفانه همانند بخشهایی از فرمایشات ایشان این نگاه دقیق رهبری نیز با کمتوجهی و بیمهری متولیان امر روبهرو بوده است. سوء مدیریت و عدم برنامه ریزی مشهود است. مدیریت گردشگری بین بخشی است و به همین دلیل ماباید در استان برای این موضوع برنامه ریزی کنیم و نباید مساله خودمان را صرفا به وزارت میراث واگذار کنیم.امروز که نماینده محترم ولی فقیه در استان فارس حرکتی را شروع کردهاند تکلیف روشن است. همگان موظف اند ذیل مدیریت ایشان با دوری از انفعال به برنامه ریزی برای حفظ تقویت و بهرهبرداری صحیح از ظرفیتهای گردشگری در شیراز و فارس اهتمام خود را به کار گیرندتا انشاءالله شاهد شکوفایی گردشگری صحیح به عنوان یک کار فرهنگی در فارس و شیراز باشیم و بتوانیم اقتصاد استان فارس را رونق ببخشیم.